«Ο χρυσός αιώνας για τον οποίο πρώτος μίλησε ο Ηράκλειτος, δεν υπήρξε ποτέ. Παρά ταύτα, ποτέ ο άνθρωπος δεν παραιτήθηκε από την προσπάθεια να βελτιώσει τις συνθήκες της ύπαρξής του στη Γη ώστε, αν μη τι άλλο πνευματικότερο, να πεθάνει χορτάτος. Και μη μου πείτε πως πεθαίνει κανείς το ίδιο αποτελεσματικά και χορτάτος και πεινασμένος, γιατί το πρόβλημα δεν είναι το μετά θάνατον, αλλά το πριν απ” το θάνατο. Ο μουσουλμανικός Παράδεισος, πιο πρακτικός από το χριστιανικό (και με καλή κουζίνα) είναι γεμάτος πιλάφια και σερμπέτια (και ουρί). Αλλά δεν νομίζω πως εκλήθη σε γεύμα εκεί κανένας ζωντανός και εξαθλιωμένος μουσουλμάνος.
Όπως και να “ναι, όλοι οι παράδεισοι όλων των θρησκειών (υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία παραδείσων, ώστε να μπορεί κανείς να διαλέξει αυτόν που του ταιριάζει με την ίδια περίπου έννοια που διαλέγει τον τόπο των διακοπών του) αν και φανταστικοί έπαιξαν έναν πραγματικό ρόλο στη ζωή των ζωντανών. Συνετέλεσαν στο να εδραιωθεί και να εξαπλωθεί ο πανάρχαιος πόθος για μια καλύτερη ζωή εδώ στη Γη.
Κι αν ο μωαμεθανισμός είναι μια θρησκεία που της αρέσει να μπερδεύεται στα γήινα είναι γιατί το πιλάφι και το σερμπέτι συνεχίζουν να παίζουν το ρόλο τους στη διατήρηση του οράματος για μια καλύτερη ζωή εδώ στη Γη. Ενώ ο χριστιανισμός, μι τα πνευματικά του ιδανικά, εκτός του ότι δεν πέτυχε και πολλά όσον αφορά την πνευματικότητα του χριστιανού που βασίζει την πνευματική του ανάπτυξη μόνο στα Ιερά Κείμενα, είχε σαν αποτέλεσμα και μια κάποια παραίτηση από την προσπάθεια του καλού χριστιανού για πλουτισμό. Ίσως πείτε πως αυτό είναι μάλλον καλό και πως φανερώνει άνθρωπο μάλλον φιλοσοφημένο. Ναι, αλλά, δεν είναι φιλόσοφοι όλοι αυτοί οι αφελείς θιασώτες της χριστιανικής ολιγάρκειας. Θα έλεγα πως είναι μάλλον ηλίθιοι παρά φιλόσοφοι.
Ως εκ τούτου, οι χριστιανοί έπρεπε να βρουν έναν τρόπο να γίνουν ελαφρώς μουσουλμάνοι, χωρίς όμως να εγκαταλείψουν τον πνευματικό χριστιανισμό. Και τον βρήκαν. Συγκεκριμένα, τον βρήκε ο γερμανός καλόγερος Μαρτίνος Λούθηρος το 1516. Σου λέει, και δικαίως, ο άνθρωπος: η σχέση με τον Θεό είναι προσωπική. Γιατί, λοιπόν, να ανακατώνεται η Εκκλησία σε τούτη την τετ-α-τετ σχέση; Ανάμεσα στον Χριστό και τον πιστό πρέπει να παρεμβάλλεται μόνο η Βίβλος και κανένας άλλος απ” αυτούς που παριστάνουν τους ειδικούς στο διακανονισμό των εχόντων σχέση με την εν Χριστώ πνευματική ζωή. Δεν μας χρειάζεται, λοιπόν, ο Πάπας, ο προϊστάμενος των μεσολαβητών και των πλασιέ της πίστης, που ανταλλάσσουν τις προσφερόμενες πνευματικές υπηρεσίες με υλικά αγαθά, χωρίς ωστόσο να προσδιορίζουν την ακριβή ισοτιμία, ίσα ίσα για να τελείται πιο άνετα η κλοπή.
Ο Λούθηρος με τη μεταρρύθμισή του, που ονομάστηκε προτεσταντισμός (από το ρήμα protester που σημαίνει διαμαρτύρομαι, εξ ου και διαμαρτυρόμενοι οι προτεστάντες) έφερε τα πάνω- κάτω στην κοινωνία των χριστιανών. Για πρώτη φορά στην ιστορία του χριστιανισμού κάποιος τόλμησε να πει πως η πίστη στο Θεό, ή σε ό,τι άλλο, είναι μια εντελώς προσωπική υπόθεση, θα λέγαμε υπαρξιακή και όχι κοινωνική, αντίθετα από την οργανωμένη Εκκλησία που είναι μια υπόθεση κοινωνική.
Πρέπει, λοιπόν, να δίνει κανείς βάση στο Ευαγγέλιο (εξ ου και ευαγγελικοί οι διαμαρτυρόμενοι) αλλά όχι και στους παπάδες. Άλλωστε, αφού οι περισσότεροι παπάδες δεν μπορούν να διαβάσουν ούτε καν εφημερίδα είναι φυσικό να μην μπορούν να διαβάσουν το πολύ δυσκολότερο Ευαγγέλιο, ακόμα και στη σπάνια περίπτωση που κάπως κατανοούν, σε μας εδώ, την αλεξανδρινή διάλεκτο της μετάφρασης (από τα εβραϊκά) των Εβδομήκοντα. Άλλωστε, όσο λιγότερο καταλαβαίνει ο πιστός τις ευαγγελικές ρήσεις, τόσο καλύτερα κάνει τη δουλειά του το ιερατείο. Γιατί, αν ο πιστός καταλάβαινε τι ακριβώς λέει το Ευαγγέλιο και δεν το εισέπραττε σαν ένα περίεργο σιβυλλικό κείμενο, θα κινδύνευε να καταλήξει επαναστάτης, σαν τον χριστιανό Βίλχελμ Βάιτλινγκ που διαδέχτηκε ο Καρλ Μαρξ στην ηγεσία του διεθνούς εργατικού κινήματος.
Ο μεγάλος κοινωνιολόγος Μαξ Βέμπερ αποδίδει στον πουριτανικό και οικονόμο προτεσταντισμό την ανάπτυξη του καπιταλισμού. Σίγουρα δεν έχει εντελώς άδικο, αν και ο προτεσταντισμός δεν προηγείται, αλλά έπεται της κοινωνικής ανάγκης για μια παραπέρα ανάπτυξη της οικονομίας. Πάντως δεν είναι ο προτεσταντισμός που δημιουργεί τον καπιταλισμό, αλλά ο καπιταλισμός που δημιουργεί τον προτεσταντισμό. Αυτή είναι η άποψη του Μαρξ.
Διαβάστε περισσότερα…